Upadki na oblodzonych, ośnieżonych czy po prostu zaniedbanych chodnikach stanowią jeden z najczęstszych przyczyn wypadków u pieszych, zaraz po wypadkach komunikacyjnych.
Szczególnym przykładem tego typu zdarzeń, są wypadki na cmentarzu. W sezonie zimowym, problem ten sprowadza się głównie do nieodśnieżonych chodników, alejek czy schodów. Jednak i w sezonie letnim zdarzają się poważne wypadki spowodowane oderwaniem gałęzi starych drzew, odłamaniem nagrobka czy upadkiem na nierównościach w alejkach. Trzeba jednak pamiętać, że w sytuacji wypadku na cmentarzu wiele zależy od okoliczności zdarzenia i rodzaju cmentarza. Poniżej jedynie nakreślimy ten rozległy temat.
RODZAJE CMENATARZY ? ustalenie podmiotu odpowiedzialnego
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z prawem jakie obowiązuje w Polsce możliwe jest funkcjonowanie dwóch rodzajów cmentarzy.
– cmentarze komunalne ? zakładane i zarządzane przez właściwych wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), na których terenie cmentarz jest położony.
– cmentarze wyznaniowe? zakładane (choć nie zawsze) i zarządzane przez związki wyznaniowe, np. parafie.
W skrócie rzecz ujmując, w sytuacji wypadku na cmentarzu komunalnym swoje roszczenie należy zgłosić do właściwego wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, który albo przyjmie swoją odpowiedzialności albo udzieli informacji co do numeru polisy OC i właściwego towarzystwa ubezpieczeń do którego trzeba takie zgłoszenie kierować. Zupełnie odrębna kwestią pozostają, tzw. cmentarze symboliczne, czyli np. wojenne lub wyznaniowe, którego wyznawcy już w Polsce nie występują lub nie prowadzą zarządu nad takim miejsce pochówku. W takiej sytuacji należy ustalić, kto sprawuje zarząd i obowiązany jest do utrzymania takiego miejsca spoczynku.
Trzeba pamiętać, że zdarzyć może się też, że dany burmistrz czy prezydent miasta zleci pewne prace porządkowe, np. dbanie o odśnieżanie, usuwanie oblodzenia innemu podmiotowi, co będzie wtedy wyłączało lub ograniczało odpowiedzialność burmistrza czy prezydenta. W takiej sytuacji takie organ powinien wskazać, kto, kiedy i na podstawie jakiej umowy powinien był dokonać określonych prac porządkowych.
WYKAZANIE WINY ? przesłanki
Kiedy już przydarzy nam się wypadek na cmentarzu, należy pamiętać, że dla uzyskania odszkodowania oprócz ustalenia podmiotu odpowiedzialnego konieczne jest wykazanie winy po strony takiego podmiotu. Odpowiedzialność takiego podmiotu ewentualnie kształtować się będzie na zasadzie ryzyka jakie ponosi taki podmiotu przy utrzymaniu/zarządzaniu cmentarzem. Generalnie dla wykazania, odpowiedzialności zarządcy cmentarza konieczne jest:
– wykazanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zdarzenia a zachowaniem albo zaniechanie zarządcy cmentarza;
– dokumentacja medyczna po zdarzeniu ze szpitala, od lekarza specjalisty;
– zwolnienia lekarskie z pracy;
– dokumentacja fotograficzna ze zdarzenia, nagranie z monitoringu (jeżeli istnieje), oświadczenie poszkodowanego, oświadczenie świadków zdarzenia;
Trzeba jednak mieć na uwadze, że na etapie postępowania przedsądowego bardzo rzadko zdarza się, aby taki organ, tj. wójt, burmistrz czy prezydent miasta albo towarzystwo ubezpieczeń wypłaciło jakiekolwiek kwoty tytułem odszkodowania czy zadośćuczynienia. Jednak na etapie postępowania sądowego wyroków zasądzających w skali kraju jest ogromna ilość.
RODZAJE ROSZCZEŃ ? przykłady spraw
Generalnie w tego rodzaju sprawach, można starać się o pełny zwrot kosztów leczenie ? również prywatnego, kosztów zakupu leków, materiałów opatrunkowych, dojazdów do placówek medycznych czy kosztów opieki sprawowanej nad osobą poszkodowaną przez osoby trzecie. Ponadto można również zawsze starać się o zadośćuczynienie za krzywdę i cierpienie wywołane rozstrojem zdrowia spowodowanego wypadkiem. Co do zasady roszczenia w tego rodzaju sprawy są ściśle związane z rozmiarem szkody i zawsze szacowane są indywidualnie.
Dla przykładu wskazać, można na szkodę jakiej doznała pewna bełchatowianka, która poślizgnęła się na nierównej płycie chodnika na cmentarzu w dniu 2 listopada. Kobieta upadła tak nieszczęśliwie, że złamała kość przedramienia lewej ręki z przemieszczeniem. Leczenie trwało kilka miesiący, ale skutki tego upadku odczuwa ona do tej pory. Nadal ma problem z samodzielnym wykonywaniem codziennych domowych obowiązków. Cmentarz pozostawał pod zarządem związku wyznaniowego (lokalnej parafii). Dlatego też po zakończeniu leczenie wezwała ona tę parafię do zapłaty, motywując swoje roszczenie fatalnym stanem chodnika na nekropolii. Zarządca cmentarza przekazał sprawę swojemu ubezpieczycielowi. Jak to zazwyczaj bywa w takich sytuacjach ubezpieczyciel nie uznał odpowiedzialności, wskazując, że zarządca dbał o stan chodnika i na bieżąco go naprawiał. Uznał ponadto, że dokumentacja zdjęciowa przedłożona przez poszkodowaną, nie jest dla towarzystwa ubezpieczeń przekonująca. Poszkodowana nie dała za wygraną i złożyła do sądu pozew o zapłatę. Sąd Rejonowy w Bełchatowie zasądził w konsekwencji na rzecz powódki kwotę 20.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia, czyli dokładnie tyle ile żądała.
Podsumowując, sprawy wypadków na cmentarzu, choć nie należą do łatwych i oczywistych to warto się nie poddawać i kierować takie sprawy na drogę sądową. Jak wynika z naszego doświadczenie, konieczne jest zgromadzenie bogatego materiału dowodowego już na etapie przedsądowym. Kluczowe dla tego rodzaju spraw jest prawidłowe ustalenie podmiotu odpowiedzialnego (zazwyczaj zarządcy cmentarza), co niestety bywa niełatwe. Również ważne jest wykazanie związku przyczynowo-skutkowego między wypadkiem a działaniem albo zaniechaniem zarządcy nekropolii.
