AC i OC,  Postępowanie cywilne,  Postępowanie karne,  Postępowanie przed Towarzystwem Ubezpieczeń,  Postępowanie sądowe

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WYPADEK WOLONATRIUSZA

Praca wolontariusza z pewnością zasługuje na szacunek i wyróżnienie. Wolontariusze często poświęcają swój wolny czas, aby nieodpłatnie działać na rzecz innych i świadczyć swoją pomoc. Wolontariat stał się tak powszechny, że ustawodawca postanowił uregulować tą kwestię ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – co jeszcze bardziej podnosi rangę wolontariatu, a tym samym zapewnia ochronę prawną wolontariuszom określając warunki wykonywania przez nich świadczeń oraz warunki korzystania z tych świadczeń.

Co w przypadku, kiedy wolontariusz wykonując swoje świadczenia ulegnie wypadkowi? Kto ponosi odpowiedzialność, gdzie zgłosić poniesioną szkodę i na jakie przepisy się powołać – o tym wszystkim w dzisiejszym artykule.

Nie ulega wątpliwości, że wolontariusze wykonujący świadczenia na rzecz organizacji pozarządowych muszą być zawsze ubezpieczeni. Zakres i charakter ubezpieczenia jest o tyle ciekawy, że jest uzależniony od czasu wykonywania świadczenia na rzecz organizacji pożytku publicznego. To oznacza, że na mocy art. 46 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie organizacja pozarządowa sama powinna zapewnić wolontariuszowi ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (dalej jako: NNW) w sytuacji, kiedy świadczenie wolontariatu trwa nie dłużej niż 30 dni. Jeśli natomiast wolontariat trwa przez okres dłuższy niż 30 dni wolontariusz ma zagwarantowane ubezpieczenie na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (dalej jako: ustawa o zaopatrzeniu). W takim przypadku organizacja pozarządowa nie musi opłacać ubezpieczenia, co jednak nie wyklucza możliwości dodatkowego ubezpieczenia NNW. Organizacja pożytku publicznego ma wtedy taką możliwość, ale nie jest do tego zobligowana.

Wolontariusz, który doznał szkody na skutek wypadku przy świadczeniu wolontariatu, a wykonuje te świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni może domagać się odszkodowania i zadośćuczynienia z polisy NNW organizacji pożytku publicznego, która zobligowana była go ubezpieczyć. Jeśli takiego ubezpieczenia nie posiada wówczas należy dochodzić swoich roszczeń bezpośrednio od tej organizacji, chyba że organizacja pożytku publicznego posiada polisę OC, która obejmuje tego rodzaju szkody wówczas należy zgłaszać szkodę do Towarzystwa Ubezpieczeń, w którym ta polisa została wykupiona.

Odwołując się do przepisów ustawy, teoretycznie można ubiegać się m.in. o odszkodowanie z tytułu wypadku wolontariusza, który świadczył wolontariat dłużej niż 30 dni. W praktyce uzyskanie tego świadczenia na podstawie wyżej wskazanej ustawy o zaopatrzeniu może bardzo często okazać się niemożliwe. Z uwagi na to najkorzystniej jest dla poszkodowanego, kiedy organizacja, dla której świadczy wolontariat ma wykupione ubezpieczenie NNW bądź polisę OC, która takie zdarzenia obejmuje.

Ustawa o zaopatrzeniu wprost wskazuje świadczenia z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczenia na rzecz wolontariatu. Są to:

  1. jednorazowe odszkodowanie (jeśli osoba wskutek wypadku stała się całkowicie niezdolna do pracy);
  2. renta z tytułu niezdolności do pracy;
  3. świadczenia opieki zdrowotnej określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w zakresie niezbędnym do leczenia następstw wypadku lub choroby zawodowej, pod warunkiem, że osoby te nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym;
  4. zasiłek pogrzebowy;
  5. renta rodzinna.

Dwa ostatnie świadczenia są związane ze śmiercią wolontariusza na skutek wypadku lub na skutek choroby zawodowej związanej z wykonywaniem wolontariatu.

Organem, który przyznaje świadczenia jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych – decyzję ZUS poprzedza orzeczenie lekarza orzecznika ZUS. Dopiero po uzyskaniu takiego orzeczenia ZUS wypłaci odszkodowanie. Domagając się należnych nam roszczeń wolontariusz musi złożyć wniosek o wypłatę świadczenia do ZUS-u.

Odszkodowanie z tytułu wypadku podczas świadczenia wolontariatu

Przewidywane przez ustawę o zaopatrzeniu odszkodowanie z tytułu wypadku podczas świadczenia wolontariatu jest możliwe jedynie pod warunkiem stwierdzenia u wolontariusza całkowitej niezdolności do pracy. Wymogiem wypłaty odszkodowania jest powstanie całkowitej niezdolności do pracy.

Wolontariusz, który miał wypadek, będzie miał prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy świadczeniu wolontariatu tylko wtedy, gdy dozna stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem i stanie się całkowicie niezdolny do pracy, nie wystarczy więc „zwykły” uszczerbek na zdrowiu. Może więc zdarzyć się, że nawet gdy wolontariusz dozna poważnego wypadku i poniesie koszty leczenia czy rehabilitacji, to i tak nie otrzyma żadnego odszkodowania, ponieważ znaczne pogorszenie stanu zdrowia nie musi spowodować całkowej niezdolności do jakiejkolwiek pracy.

Renta

Należy mieć na uwadze, że również do przyznania renty jest konieczne orzeczenie przez lekarza orzecznika ZUS niezdolności do pracy. Z taką jednak różnicą, że aby uzyskać rentę wystarczy orzeczenie częściowej niezdolności do pracy. Jeśli lekarz orzecznik ZUS wskaże, że wolontariusz na skutek doznanego wypadku stał się częściowo niezdolny do pracy wówczas należy mu się z ZUS-u renta.

Podsumowanie

Podsumowując wolontariusz, który doznał szkody na skutek wypadku przy świadczeniu wolontariatu ma klika możliwości, aby uzyskać należne świadczenie. Odpowiedzialność za szkodę może ponosić sama organizacja pożytku publicznego bądź Towarzystwo Ubezpieczeń, w którym została zawarta umowa ubezpieczenia NNW lub OC. Ponadto wolontariusz który świadczy wolontariat przez okres dłuższy niż 30 dni może domagać się wypłaty odszkodowania z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w takiej sytuacji należy zgłosić wniosek do ZUS-u i przedstawić dokumentację medyczną potwierdzającą niezdolność do pracy. Warto też nadmienić, że mając ochronę z tytułu ubezpieczenia NNW nie jest wykluczone świadczenie z polisy OC organizacji pożytku publicznego, o ile taka polisa obejmuje tego rodzaju zdarzenia. W tym przypadku należy zgłosić szkodę zarówno do ubezpieczyciela z tytułu NNW jak i z tytułu polisy OC.

Adwokat Iwona Wachel Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego w Rzeszowie. Jako adwokat w ramach swojej praktyki zajmuje się m.in. prawem cywilnym oraz prawem karnym z uwzględnieniem etapów obejmujących postępowanie przygotowawcze, proces sądowy, postępowanie wykonawcze. Specjalizuje się w sprawach odszkodowawczych z uwzględnieniem wypadków komunikacyjnych, wypadków przy pracy, wypadków w rolnictwie, wypadków za granicą, błędów medycznych oraz naruszenia dóbr osobistych.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *