AC i OC,  Odszkodowanie za pojazd,  Postępowanie cywilne,  Postępowanie przed Towarzystwem Ubezpieczeń,  Postępowanie sądowe,  Wypadek w rolnictwie,  Wypadek za granicą,  Wypadki drogowe

REGRES UBEZPIECZENIOWY

Niejednokrotnie zdarzyło się usłyszeć, iż w sprawie, w której dochodzone jest zadośćuczynienie i odszkodowanie istnieje możliwość wystąpienia przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe z tzw. regresem. W poniższym artykule zwrócę uwagę na to, czym jest roszczenie regresowe, komu przysługuje i w jakich sytuacjach jest ono możliwe.

Pojęcie regresu

Roszczenie regresowe (zamiennie nazywane po prostu regresem) to roszczenie zwrotne, które przysługuje towarzystwu ubezpieczeń w określonych przez prawo przypadkach. To, że regres jest roszczeniem zwrotnym oznacza, że towarzystwo ubezpieczeniowe może dochodzić części lub całości wypłaconego świadczenia na rzecz poszkodowanego od sprawcy szkody. Co ważne, jeśli ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody, poszkodowanemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

Przykład: Pijany kierowca wjeżdża w prawidłowo poruszający się samochód. Towarzystwo, w którym zawarto umowę ubezpieczenia OC pojazdu, którym poruszał się pijany kierowca bez problemu wypłaci odszkodowanie, jednocześnie pociągając do odpowiedzialności sprawcę – aby odzyskać przynajmniej część poniesionych z jego winy wydatków.

Komu przysługuje regres i wobec kogo może być kierowane roszczenie regresowe?

Regres ubezpieczeniowy przysługuje jak sama nazwa wskazuje towarzystwu ubezpieczeń. Towarzystwo może skierować roszczenie regresowe wobec osoby odpowiedzialnej za powstanie szkody. Co do zasady regres dzieli się na:

  1. regres właściwy – osobą odpowiedzialną za szkodę wobec której ubezpieczyciel dochodzi zwrotu wypłaconych świadczeń jest osoba trzecia, np. roszczenie o zwrot wypłaconego odszkodowania od osoby, która zalała mieszkanie
  2. regres niewłaściwy – osobą odpowiedzialną za szkodę, wobec której ubezpieczyciel dochodzi zwrotu wypłaconych świadczeń jest sam ubezpieczający, np. roszczenie o zwrot wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC zadośćuczynienia i odszkodowania od kierowcy, który wyrządził szkodę kierując pojazdem mechanicznym w stanie po spożyciu alkoholu

Z roszczeniem regresowym może wystąpić także Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w sytuacji:

– kiedy pojazd sprawcy zdarzenia nie posiadał w momencie wypadku ważnej polisy OC

– kiedy nie udało się ustalić sprawcy zdarzenia

Kiedy stosuje się regres?

To w jakich sytuacjach Towarzystwo Ubezpieczeń może wystosować regres wynika wprost z art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym regres ubezpieczeniowy może być zastosowany, jeśli wina prowadzącego pojazd jest rażąca i nie podlega wątpliwościom.

Ubezpieczyciel może się domagać zwrotu kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania wypłaconego poszkodowanym, kiedy kierujący:

1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;

2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;

3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;

4) zbiegł z miejsca zdarzenia

Kiedy regres ubezpieczeniowy nie ma zastosowania?

Jest to bardzo istotne zagadnienie z punktu widzenia kondycji finansowej rodziny sprawcy, bowiem jeśli sprawcą szkody jest osoba, z którą osoba poszkodowana jest związana we wspólnym gospodarstwie domowym (np. syn jest winnym szkody ojca), firma ubezpieczeniowa nie ma prawa do regresu ubezpieczeniowego. W takiej sytuacji ukaranie sprawcy mogłoby się odbić negatywnie na sytuacji ekonomicznej i rodzinnej osoby poszkodowanej. Wyjątkiem jest tylko sytuacja, w której szkoda została popełniona z premedytacją.

Podsumowanie

Podsumowując regres to roszczenie finansowe, które zgodnie z prawem przysługuje towarzystwu ubezpieczeniowemu lub Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu względem sprawcy szkody. Na koniec czerwca 2017 roku UFG prowadził 16,2 tysiąca spraw regresowych na łączną kwotę 244 mln złotych. Średnia wartość regresu wynosi ok. 14 tysięcy złotych. Wówczas blisko 400 nieubezpieczonych miało do zwrotu regresy przekraczające średnio 200 tys. złotych, a ośmiu powyżej 1,5 mln zł. Co więcej, Fundusz informował, że w dalszym ciągu swoje regresy spłaca wielu nieubezpieczonych, którzy zostali nimi obciążeni jeszcze w latach 90. XX wieku. Na koniec grudnia 2019 roku najwyższą kwotą było 1,4 mln zł, które sprawca zdarzenia musiał oddać, gdyż nieubezpieczonym motocyklem potrącił rowerzystkę, która w wyniku obrażeń zmarła. Inny sprawca winny był funduszowi 1,37 mln zł, ponieważ w wyniku spowodowanego wypadku jego pasażer doznał złamania kręgosłupa i jest sparaliżowany.

Adwokat Iwona Wachel Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego w Rzeszowie. Jako adwokat w ramach swojej praktyki zajmuje się m.in. prawem cywilnym oraz prawem karnym z uwzględnieniem etapów obejmujących postępowanie przygotowawcze, proces sądowy, postępowanie wykonawcze. Specjalizuje się w sprawach odszkodowawczych z uwzględnieniem wypadków komunikacyjnych, wypadków przy pracy, wypadków w rolnictwie, wypadków za granicą, błędów medycznych oraz naruszenia dóbr osobistych.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *