Większość z nas uwielbia podróżować i zwiedzać świat. Coraz częściej decydujemy się na zorganizowane wycieczki, gdzie to organizatorzy zapewniają nam nocleg, plan zwiedzania, posiłki i inne dodatkowe atrakcje. Nasza organizacja sprowadza się w zasadzie do zamówienia biletów i dokonania opłaty. Wiadomym jest jednak, to że nie zawsze wyjazd ten może skończyć się dla nas szczęśliwie. O tym co zrobić w sytuacji, kiedy na naszych wymarzonych wakacjach doznamy szkody możemy przeczytać w dzisiejszym artykule.
Kto ponosi odpowiedzialność za szkodę?
Kwestią złożoną jest odpowiedzialność za szkodę doznaną podczas zorganizowanych wakacji. Odpowiedzialność ta zależy od wielu czynników, m. in. od tego gdzie doszło do powstania szkody i w jakich okolicznościach oraz komu w tychże okolicznościach można przypisać winę. Co ważne ustawodawca dostrzegł powyższy problem i uregulował tę kwestię w ustawie z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2139).
Co do zasady odpowiedzialność za szkody doznane podczas zorganizowanych wycieczek ponosi organizator, co istotne i warte uwagi organizator również odpowiada za szkody powstałe na tzw. wycieczkach fakultatywnych, które są organizowane w czasie wakacji, a z których nie wszyscy muszą korzystać. Odpowiedzialność tą potwierdziły wielokrotnie polskie sądy w wyrokach zasądzających na rzecz klientów biur turystycznych wielotysięczne odszkodowania i zadośćuczynienia. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu uznał, że każda informacja podana przez rezydenta biura podróży dotycząca także wycieczek fakultatywnych, nawet jeśli biuro nie jest jej wykonawcą, rodzi skutki prawne, ponieważ te dodatkowe imprezy zwiększają atrakcyjność biura.
Trzeba pamiętać, że nie zawsze to organizator będzie odpowiadał za to co nas spotkało podczas wakacji. Wyjątkiem będą sytuacje, kiedy winę za naszą szkodę będzie ponosił inny podmiot, np. właściciel hotelu, restauracji, itp. To wszystko zależeć będzie komu będziemy w stanie tę winę przypisać.
Na przykład za szkodę doznaną na skutek zaniedbań obiektu, w którym przebywamy odpowiedzialność ponosił będzie właściciel tegoż obiektu. Oczywiście w takiej sytuacji to na nas ciąży obowiązek wykazania po pierwsze samej szkody, po drugie zaniedbań (np. niedopatrzenie, błędy w konstrukcji budynków, nieodpowiednie oznakowanie, śliska podłoga, itp.), a po trzecie i najbardziej istotne adekwatnego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy szkodą, a zaniedbaniami obiektu. Jeśli powyższego nie wykażemy to wówczas nie można przyjąć odpowiedzialności po stronie właściciela obiektu. Należy pamiętać, że to my, jako osoby poszkodowane mamy wykazać winę po stronie obiektu, w którym doszło do powstania szkody. W takiej sytuacji zaraz po zaistnieniu wypadku należy zgłosić to zdarzenie zarządcy budynku, który ma obowiązek sporządzić protokół ze zdarzenia i opisać okoliczności powstania szkody. W przypadku poważnych zaniedbań należy wezwać policję celem spisania notatki urzędowej i podjęcia odpowiednich czynności.
Zmarnowany urlop
Szkoda doznana w czasie wakacji nie zawsze musi mieć wymiar uszczerbku na zdrowiu lub uszkodzenia rzeczy materialnych czy kradzieży bagaży. Może zdarzyć się również tak, że opis wycieczki zupełnie będzie odbiegał od tego co zastaliśmy docierając na miejsce. Wówczas możemy domagać się od organizatora wycieczki odszkodowania i zadośćuczynienia za zmarnowany urlop. Zasadność roszczenia o zadośćuczynienie za zmarnowany urlop potwierdził niejednokrotnie Sąd Najwyższy stwierdzając, iż nieprzyjemności związane z nieudanymi wakacjami stanowią naruszenie dobra osobistego (np. poczucia godności, zdrowia) chronionego przez polskie prawo. W tym przedmiocie wypowiedział się także Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który m.in. w wyroku z 12 marca 2002 r. w sprawie S. Leitner v. TUI Deutschland GmbH & Co. KG, sygn. akt C 168/00 uznał, że krzywda w postaci nieudanego urlopu (na przykład poprzez niezapewnienie odpowiednich warunków zakwaterowania lub nieprzewidzianą zmianę środka transportu) jest uważana za wystarczającą by dochodzić odszkodowania (zadośćuczynienia) od biura podróży. Dyskomfort i stres, na który zostaliśmy narażeni poprzez zmarnowany urlop stanowi krzywdę, która powinna zostać zrekompensowana przez organizatora wycieczki.
Do kogo zgłosić szkodę?
W pierwszej kolejności, o ile istnieje taka możliwość, najlepiej zgłosić szkodę rezydentowi biura podróży. Nadto w ciągu 30 dni po powrocie z wakacji należy zgłosić szkodę do biura podróży i oczekiwać na decyzję. Jeśli biuro podróży w terminie 30 dni w żaden sposób nie odpowie na zgłoszone przez nas roszczenia wówczas uznaje się, że nasze zgłoszenie zostało uwzględnione w całości.
W sytuacji, w której biuro podróży bądź Towarzystwo Ubezpieczeń, w którym została zakupiona polisa odmówią wypłaty i nie uznają odpowiedzialności wówczas pozostaje nam złożyć pozew o zapłatę zadośćuczynienia i odszkodowania do sądu. Przed sądem to my musimy udowodnić zaniedbania po stronie pozwanego oraz związek przyczynowy między tymi zaniedbaniami, a szkodą. Dobrze jest więc zadać o to, aby mieć w posiadaniu dokumentację medyczną, zdjęcia miejsca zdarzenia, oświadczenia świadków, które będą stanowiły dowód w postępowaniu sądowym.
NNW
Warto pamiętać, że nie zawsze to organizator wycieczki będzie ponosił odpowiedzialność za naszą szkodę i nie zawsze będzie taki podmiot, któremu będziemy w stanie przypisać winę. Często bowiem zdarza się, iż to w wyniku nieszczęśliwego wypadku doznajemy szkody. Wówczas należy mieć wykupione ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, które da nam ochronę właśnie w takich sytuacjach i pozwoli na wypłatę należnego nam zadośćuczynienia i odszkodowania.
Podsumowanie
Wakacje to bez wątpienia wyczekiwany czas przez wszystkich – czas relaksu, odpoczynku i oderwania się do problemów dnia codziennego. Jednakże wszelkiego rodzaju wyjazdy, wyprawy i wycieczki wiążą się z pewnym ryzykiem wystąpienia zdarzenia, które może skutkować powstaniem szkody. Wyjeżdżając na wakacje nikt nawet nie chce myśleć w ten sposób, ale aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji należy przede wszystkim zapoznać się z ofertą ubezpieczenia przedstawioną nam przez organizatora naszych wakacji oraz samemu ubezpieczyć się wykupując polisę NNW, wtedy nawet w sytuacji nieszczęśliwego zakończenia naszego wypoczynku będziemy mieli zapewnioną rekompensatę w postaci zwrotu m.in. kosztów leczenia i rehabilitacji. Przede wszystkim jednak należy pamiętać, że w razie zdarzenia za które winę ponosi organizator wycieczki lub inny podmiot należy się odszkodowanie.
